PHẬT GIÁO HÒA HẢO
HARMONY BUDDHISM
Đến nơi thiên-hạ còn đông,
Giả gái không chồng đi bán cau tươi.
Thấy dân ở chợ nực cười,
Xúm nhau trêu ghẹo đặng cười Gái Tơ.
Buồn đời lăng mạ ngẩn-ngơ,
Biến mất lên bờ liền giả cùi đui.
Phố phường nhiều kẻ tới lui,
Thấy kẻ Đui Cùi chẳng muốn ngó ngang.
Đời nay quý trọng người sang,
Giả ra gây lộn nói toàn tiếng Tây. [410]
Tây, Nam, Chà, Chệc, chú, thầy,
Nó thấy làm vầy chẳng bắt ngại nghi.
Xuống thuyền quày quả một khi,
Chèo lên Vĩnh-Tế vô thì núi Sam.
Đi ngang chẳng ghé chùa am,
Xuôi dòng núi Sập đặng làm người ngu.
Xem qua đầu tóc u-xù,
Cũng như người tội ở tù mới ra.
Chèo ghe rao việc gần xa,
Bồng-Lai Tiên-Cảnh ai mà đi không?[420]
Nhiều người tâm đạo ước mong,
Nếu tôi gặp được như rồng lên mây.
Ấy là tại lịnh Phương Tây,
Cho kẻ bạo tàn kiến thấy Thần Tiên.
Có ngưới nói xéo nói xiên,
Chú muốn kiếm tiền nói gạt bá gia.
Thoáng nghe lời nói thiết tha,
Rưng rưng nước mắt chèo về Mặc-Dưng.
Tay chèo miệng cũng rao chừng,
Đường đi tiên cảnh ai từng biết chưa?[430]
Khúc thời nhắc lại đời xưa,
Lúc chàng Lý-Phủ đổ thừa Trọng-Ngư.
Nhà anh có của tiền dư,
Sao chẳng hiền-từ thương-xót bá gia?
Bấy giờ gặp việc thiết-tha,
Bạc vàng có cứu anh mà hay không?
Hết tây Điên lại nói đông,
Có ai thức-tỉnh để lòng làm chi!
Mặc-Dưng mất dạng Từ-Bi,[440]
Thuyền đi trở ngược về thì Vàm-Nao.
Dòm xem thiên-hạ lao-xao,
Không ghé nhà nào cũng gọi vài câu.
Con sông nước chảy vòng cầu,
Ngày sau có việc thảm-sầu thiết-tha.
Chừng ấy nổi dậy phong-ba,
Có con nghiệt-thú nuốt mà người hung.
Đến chừng thú ấy phục-tùng,
Bá-gia mới biết người Khùng là ai.
Bây giờ phải chịu tiếng tai,
Giảng Đạo tối ngày mà chẳng ai nghe. [450]
Đời như màn nọ bằng the,
Hãy rán đọc vè của kẻ Khùng Điên.
Khỏi vàm Điên mới quày thuyền,
Xuống miền Cao-Lãnh lại phiền lòng thêm.
Tới đây ca hát ban đêm,
Ai có thù hềm chưởi mắng cũng cam.
Cho tiền cho bạc chẳng ham,
Quyết lòng dạy-dỗ dương-trần mà thôi.
Nghe rồi thì cũng phủi rồi,
Nào ai có biết đây là người chi. [460]
Trở về Phong-Mỹ một khi,
Thuyền đi một mạch tới thì Rạch-Chanh.
Ghe chèo khúc quẹo khúc quanh,
Ở đây có một người lành mà thôi.
Nhắc ra tâm trí bồi-hồi,
Khó đứng khôn ngồi thương xót bá-gia.
Kiến-Vàng làng nọ chẳng xa,
Kíp mau tới đó vậy mà thử coi.
Xứ này nhà cửa ít-oi,
Mà trong dân sự nhiều người chơn tu. [470]
Thấy người đói rách xin xu,
Ra tay cứu vớt đui mù chẳng chê.
Khỏi đây đến chỗ bộn-bề,
Rõ ràng Bến-Lức đã kề bên ghe.
Giả Người Tàn Tật đón xe,
Rồi lại nói vè ròng việc Thiên-cơ.
Hết vè rồi lại nói thơ,
Làm cho bá-tánh ngẩn-ngơ trong lòng.
Thơ vè Điên đã nói xong,
Đi luôn Ba-Cụm kẻo lòng ước-mơ. [480]
Tới đây dẹp hết vè thơ,
Giả Người Bán Mắm quá khờ quá quê.
Chợ này thiên-hạ bộn-bề,
Kẻ nhún người trề chê mắm chẳng ngon.
Bạn hàng tiếng nói quá dòn:
Giá nầy chẳng bán còn chờ chuyện chi?
Bưng thời kẻ níu người trì:
Ở đây không bán chị thì đi đâu?
Dứt lời rồi lại câu-mâu,[490]
Mắng: con đĩ chó khéo hầu làm khôn!
Muốn làm cho có người đồn,
Biến mất xác hồn cho chúng chỉn ghê.
Nói ra thêm thảm thêm thê,
Ông Lãnh dựa kề giả Bán Trầu Cau.
Bạn hàng xúm lại lao-xao:
Ông bán giá nào nói thử nghe coi?
Trầu thời kẻ móc người moi,
Còn cau bẻ giấu thấy lòi tánh tham.
Thấy già bán rẻ nó ham.
Bị thêm quê dốt nó làm thẳng tay. [500]
When I arrive, there is still a crowd,
I feign lasses to sell fresh betel nuts.
I chuckle at the towns dwellers’ conducts,
They gather to tease a Young Girl.
Sad that vilification is a shocker,
I vanish and onshore feign blind leprose.
Many people on treets come and go,
Once they see me, they turn away.
The opulent ones are adored today,
I pretend an arguer speaking French entirely.
White, Viet, Indian, Chinese, Notaries,
Once they see it, they don’t suspect.
I embark and hurriedly reverse,
I row up Vinh Te, enter Mt. Sam.
I go past temples, big and small,
Downstream Nui Sap, I feign imbecile.
At a glance, my hair looks disheveled,
As if I were newly released prisoners.
Paddling, I announce far and near,
Who wants to go to the Paradise?
This is the place which devotees desire,
If I can, I’d be like a dragons up the cloud.
This is what Pureland’s order is about,
For thugs to eyewitness the Immortals.
There are slanderous people,
‘You want to make money, so you cheat.
Having heard this unkind speech,
Tears welled up, I row back to Mac Dzung.
In case of a response, I sometimes beckon,
Who has known Fairyland pathway?
I recall the story, at an old stage,
Ly Phu blamed Trong Ngu’s mishandling
“Your house has surplus monies to give,
Why aren’t you charitable toward people?”
When are you faced with an upheaval,
Will your riches guarantee your safety?
Crazy have told this and that story,
Who has woken up to put them in mind!
Compassion fades from Mac Dzung shoreline,
Upstream the boat goes back to Vam Nao.
I watch the bustling crowd,
I drop in no house but say a few phrases.
The river has a vortex flow in places,
Where disasters will occur in the latter days.
By then will a big storm arise in the bay,
A ruthless monster will devour the wicked.
Until that beast submits,
People won’t know who this Mad is.
Now I have to bear a disrepute of sleaze,
I all day preach but no one hears.
The world is like a curtain of gossamers,
Try to read Mad and Crazy’s rhapsody.
Off the rivulet break, I turn back the ferry,
Down the Cao Lanh province, I’m sadder.
Here I sing all night long over the river,
No matter whether I’m hated and scolded.
Whoever gives me money, I don’t covet it,
My vow is only to have the worldly educated.
They heard it but soon they dusted it,
No one knows who I was.
I return to Phong My straight afterward,
The boat in a go arrives at Rach Chanh.
I scull through twists and turns,
This place has only one scrupulous.
This recall makes me very nervous,
My mass love deeply touches my heart.
The Kien-Vang village is not far,
I quickly row there to find out.
This location has few houses,
But amid civilians, many are true practicers.
Once they have seen the ragged beggars,
Whether blind or not, they readily salvage.
Having left here, I come at a bustling place,
Ben Luc has already appeared for my port.
I feign an Impaired hailing a rickshaw,
Then I talk about Predestiny.
I chant rhapsody, then poetry,
This has left many of them astonished,
Rhapsody and poetry have been finished,
Then I hasten to Ba-Cum as I've dreamt of.
Here I don’t chant, full stop,
I feign an imbecile Salted Fish seller.
This marketplace bustle with shoppers,
Some shrug, others pout, balking at the fish.
The voices of customers are quite crisp:
“You don’t sell. What do you wait for?”
I carry it away, being pulled back and forth:
You don’t sell here, where are you going?
Having said this, they start embroiling,
They scold: ‘You bitch! Don’t outsmart us’!
In order to make the rumor contagious,
I disappear to create in them a horror.
Having said this, I feel more distraught,
At Ong Lanh, I feign Betel and Areca Peddler,
Customers gather and chatter:
What price do you want? Try and tell.
Some scoop up, others pull out, betels,
Greed shows up as they pluck and hide nuts.
They crave the old man’s price cuts,
His rusticity even emboldens the haggler.
