Núi Sam có tên khác Vĩnh Tế Sơn hay Ngọc Lãnh Sơn cao 284 m có chu vi 5.200m, trước thuộc xã Vĩnh Tế, nay thuộc phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang, Việt Nam. Trên và quanh núi Sam có rất nhiều chùa miếu, trong đó nổi tiếng nhất là Miếu Bà chúa Xứ, Chùa Tây An, lăng Thoại Ngọc Hầu, Chùa Phước Điền (còn gọi Chùa Hang) là những hạng mục trong Khu di tích lịch sử - Văn hoá núi Sam đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam công nhận là di tích cấp Quốc gia.
Tên gọi, vị trí Vĩnh Tế Sơn: Vua Minh Mạng cho đặt tên núi Sam là Vĩnh Tế Sơn, để ghi công của Thoại Ngọc Hầu đã hoàn thành việc đào kênh Vĩnh Tế (1819–1824).
Ngọc Lãnh Sơn: Ngọc nghĩa là con sam, sơn nghĩa là núi. Giả thuyết cho rằng gọi là núi Sam vì hình thù của núi giống như con sam, mà đầu quay về hướng Tịnh Biên. Cũng có tài liệu khác cho rằng thuở xa xưa, khi quanh núi Sam hãy còn là biển cả, các loài sam biển tập trung sống ở nơi đây.
Vị trí núi: Phía Tây Bắc có tuyến kênh Vĩnh Tế chạy dọc biên giới Campuchia và Xã Vĩnh Tế. Phía Tây Nam giáp xã Vĩnh Châu. Phía Đông Bắc và Đông Nam giáp phường Châu Phú A, Châu Phú B của thành phố Châu Đốc.
Núi Sam là nơi có nhiều huyền thoại về các vị đại đệ tử của Đức Phật̀ Thầy Tây An và là nơi ngài ra đời dạy đạo và viên tịch. Nhiều câu chuyện về việc mở đạo xung quanh vùng Thất Sơn bên cạnh núi Sam của ngài và các hoạt động giữ gìn bờ cõi chống lại giặc Tần ngày xưa và thực dân đã trở thành các câu chuyện dân gian.
Chữ 'Di Tịch' có nghĩa thân thế của ngài phát xuất từ vùng núi này, và còn để lại nhiều chứng tích đáng ghi nhớ bởi nhiều người tín đồ của ngài.
Lời bàn: Sam có nghĩa là một loại hải sâm đã bám vào núi từ bao thế kỷ và vẫn còn để lại dấu tích sau khi mực nước biển ngày nay không còn bao quanh ngọn núi này nữa.
Nui Sam has another name, Vinh Te Son or Ngoc Lanh Son, 284 m high with a circumference of 5,200 m. It was formerly in Vinh Te commune, now in Nui Sam ward, Chau Doc city, An Giang province, Vietnam. On and around Sam mount there are many temples and shrines, the most famous of which are Ba Chua Xu Temple, Tay An Pagoda, Thoai Ngoc Hau Mausoleum, Phuoc Dien Pagoda (also known as Hang Pagoda) are the items in the historic site.
Sam mountain culture has been recognized by the Ministry of Culture, Sports and Tourism of Vietnam as a national-level monument.
Name and location of Vinh Te Son: King Minh Mang named Sam mountain Vinh Te Son, to credit Thoai Ngoc Hau for completing the digging of Vinh Te canal (1819–1824).
Ngoc Lanh Son: Jade means Sam, Son means mountain. The theory is that it is called Sam mountain because the shape of the mountain is like a sam, but the head turns towards Tinh Bien. There are also other documents that say that in the olden days, when Sam mountain was still the sea around, the sea snakes concentrated here.
Mountain location: In the Northwest, there is Vinh Te canal running along the border of Cambodia and Vinh Te Commune. In the southwest, it borders on Vinh Chau commune. The Northeast and Southeast borders on Chau Phu A ward, Chau Phu B ward of Chau Doc city.
vi.wikipedia.com/Nui_Sam
There are many legends of prominent Buu Son Ky Huong disciples linked to Sam Mount during the late nineteenth and early twentieth centuries.
Lord Master indicated that his teachings were from the Buddha Master of the Western Peace who used to set out on His mission at Sam Mount and where He departed the world.