Lá úa vàng nó rụng người ôi!
Ngàn năm mới có một đời,
Tới chừng lập hội Phật-Trời xử phân.
Ai muốn gần bệ ngọc các lân,
Thì phải rán lập thân nuôi chí.
Ta cho đó ít câu hữu lý,
Diệt tâm trần lập chí hiền-nhơn.
Đục trong đà tỏ nguồn cơn,
Lời ta khuyên đó như đờn Bá-Nha.
(210) Mặc ai biếm nhẻ gần xa,
Lòng ta ta biết ai mà mặc ai.
Đây khuyên đó đắng cay rán chịu,
Mặc người trên bận-bịu chẳng phê.
Muốn cho thân vượt khỏi lề,
Cắm sào trì chí một bề lo tu.
Kim ngọc nan tri tường đông hải,
Phật tà phàm tục tất nan tri.
Ẩn xác phàm phu gìn Thích-đạo,
Mặc tình thế sự chúng khinh-khi.
(220) Mấy kẻ tu mi tròn nhơn đạo,
Hiền nhơn thức tỉnh kiến huyền-vi.
Ngay thẳng hiếu trung trang hiền thảo,
Kim thời bá-tánh gọi ngu-si.
Nợ thế đền xong mong giai lão,
Hiền thần hiếu nghĩa đáng nên ghi.
Lâm sầu mộng ở trong trần thế,
Việc tu hành như ế chợ đông.
Mãng lo danh lợi não-nồng,
(230) Chữ tu để dạ chớ hòng lợt phai.
Mặc tình ai gièm-pha tai tiếng,
Sửa tâm lành như miếng hoa thơm.
Đến chừng hoa nở nhụy đơm,
Thì là trần-thế mới hờm bẻ hoa.
Câu đạo-lý thiệt tường thiệt tận,
Khuyên dương-trần bớt giận đừng gây.
Kìa kìa súng nổ trời Tây,
Đến năm Thân Dậu tai đầy sấm vang.
Hung-đồ với lũ dọc ngang,
Đến sau rơi máu khắp tràng mới tu.
(240) Thấy đạo-lý còn lu chưa tỏ,
Dân ganh hiền ghét ngõ làm chi?
Buồn đời xuống bút làm thi,
Thương dân chịu chữ cố lỳ dạy dân.
Nào nào dân có biết ân,
Mạnh rồi tưởng Phật vái Thần làm chi.
Lời châu ngọc khuyên ai để dạ,
Nay gặp người quái lạ tỏ phân.
Hãy mau khuya sớm chuyên cần,
Đặng xem chư-quốc non Tần giành chia.
(250) Nay nhằm lúc đêm khuya lặng-lẽ,
Nhắn ít lời cho kẻ đàng xa.
Phật-nhi tâm tánh thật-thà,
Ông còn phân biệt chánh tà nữa thôi?
Dương-trần thường bạc như vôi,
Gặp cơn bát loạn mới hồi tâm hung.
Lúc áo-não cội thung lo-liệu,
Gắng bền lòng bận-bịu vì ai.
Thất-sơn lộ vẻ đài lầu,
Chừng ni mới thấy nhiệm mầu của ta.
(260) Khuyên bổn-đạo gần xa nuôi chí,
Lẽ nhiệm-mầu huyền-bí nơi đây.
Bây giờ nương bóng cờ tây,
Mượn phần xác thịt tỏ bày thiệt hơn.
Thương sanh-chúng đòi cơn dạ ngọc,
Ta quyết gìn chủng-tộc giang-sơn.
Ta khùng mà chẳng có cơn,
Cũng không có tánh giận hờn bá gia.
Cười rồi khóc thiết-tha liệu-điệu,
Vợ xa chồng bận-bịu thê lương.
(270) Chẳng cần trà, quả, nồng hương,
Miễn cho bá-tánh biết đường chơn tu.
Nghe kệ sám như ru giấc mộng,
Lo chê cười hầu họng reo vang.
Ỷ mình nhiều của giàu sang,
Phụ khinh tông-tổ chẳng màng người xưa.
Mặc ý ai ghét ưa ưa ghét,
Lấy tâm thần xem xét thể nao?
Sấm vang thì lộ bảng vàng,
Chư nhu thế-giới khắp tràng tới thi.
(280) Chữ thi gần chữ sầu-bi,
Bị ham của báu ly-kỳ máu rơi.
Chừng đó mới trời ơi đất hỡi,
Mang khổ hình vì bởi chẳng tu.
Ham vui quyền quí dại ngu,
Chữ sang danh vọng như mù đi đêm.
Ta nào có nói thêm cho chúng,
Quá yêu đời viết túng ít câu.
Ít câu mà ý nhiệm sâu,
Nghĩ suy cho cạn mới hầu khôn-ngoan.
(290) Đây sắp đến lầm than khắp chốn,
Việc tu hành đâu tốn tiền chi.
Nầy nầy lời lẽ rán ghi,
Sau đây sẽ thấy việc gì trên mây.
Ta mắc lánh tà-tây đa sự,
Làm Điên-Khùng cũng tự lẽ ni.
Ai là đáng bực tu-mi,
Thương đời ta mới làm thi khuyên đời.
Còn ẩn-nhẫn đợi thời đưa đến,
Nên phải làm kẻ mến người khinh,
(300) Người hiền tâm trí thông-minh.
Alas! Once it turns yellow, it will slip!
In a thousand of years there is only one time,
On the Assembly, the Supreme will preside.
Whoever wants to stay near jade dais and edifices,
Must develop a life-long plan with goals to reach.
Hereto I give a few meaningful clauses,
Destroy worldliness and establish virtuousness.
I have expounded purities and impurities,
Like Bo Ya’ music are my advices.
(210) However sarcastic they are from near and far,
Whatever they think, I know my own heart.
I keep advising you even if I bear bitterness,
No matter whether the folks approve or reject.
In order to jump over the border,
Persist in your self-cultivating endeavour.
To fetch rare jewels, one must scan the oceans,
It is hard to distinguish between Devils and Saints.
I observe Buddhism by hiding in a layperson,
Regardless of the worldly derision.
(220) Few men have performed human precepts,
The awakened good man sees mystic depths.
The righteous and loyal equal the genial,
The contemporary yet call them puerile.
Those who paid off their duties expect to age well,
Loyal and filial nobles will deserve laurels.
In the world there happen a lot of sad things,
Practice is like a crowded market slow in sellings.
What a misery for those seeking fame and riches,
They should have engraved their practices.
(230) Despite anyone’s mockery and ridicule,
Improve your mind as though a fragrant bloom.
When the flowers are flourishing,
The world will have envy to go harvesting.
The moral statement is worth a radical probe,
The worldly should not go irate and explode.
Voilà, voilà! The West resounds with gunfire,
The Monkey and Rooster Years thunder alight.
The hordes of rogues and muggers,
They won’t practise till bloodshed spreads all over.
When my morals appear still dim and flickering,
(241) What for are you folks envying?
Melancholically I resort to poetry,
For the people’s love, I preach tenaciously.
But the folks have acknowledged no grace,
When they get well, they do no longer pray.
You should put these jade words in your heart,
Which now you hear from the bizarre.
Commit day and night to your practice,
So you may see states’ scramble for the Chin Hill (1).
(250) Now that it is the quiet night,
I jot a short message to those who are far away.
The Buddhists are by nature honest,
Do you still distinguish between good and bad?
Like chalk, the worldly is thankless,
They repent only when in distress.
In turmoil, try to take care of your parents,
Be patient and never take it for burden.
When the Seven Mountains reveal edifices,
My miracles will be exposed to the masses.
(260) I urge my adherents near and far to persevere,
The miracle and mystique are here.
Now that I am under the shadow of the French flag,
I borrow the flesh to show you good and bad.
My love of the masses sometimes wrenches my guts,
Albeit Mad, I neither have any access,
I resolve to protect my country and people as a must.
Nor do I grumble with the populace.
I tenderly laugh and cry at lengths,
I pity the loving partners hesitantly separate.
(270) I need no tea, fruit nor incense,
Provided the masses know their noble path.
Yet they listen to the Oracle like dream lurers,
Just seek to mock and loudly boast to others.
They rely on their being quite affluent,
So they disregard ancestors and ancients.
No matter whether people lke or hate,
Let's examine and contemplate.
A thunderbolt reveals golden stelae,
From over the world arrive the candidates
(280) Contest would trigger the onset of a tragedy,
The greed for treasures makes their fights so bloody.
After that, they become stressful in disillusion,
They face predicament for no previous cultivation.
They are reduced to stupidity by greed and fight,
As if a blind walked in the night.
I never contrive anything for the masses,
My tender love prompts me to jot messages.
However few they be, their ideas are profound,
It is wise to think them out.
(290) Henceforth calamities will spread all over,
Practice does not cost any money or silver.
By the way, remember my sermon,
You will see what will be in heaven.
I must avoid troublesome French patrols,
That’s why I take Crazy and Mad roles.
Who equals the man of beard and mustache,
Loving masses prompts me to exhort masses.
Still lying low and waiting for the right time,
I have to make some like and others deride.
(300) The good people are intelligent,
(1) NON TẦN: Chỉ cho vùng Bảy Núi theo Sấm Giảng của Đức Phật Thầy Tây An BSKH và Giáo lý PGHH thì vùng Bảy Núi (Thất Sơn) được gọi là Non Tần.
Đức Giáo Chủ đã xác định: “Ở đây một buổi ghe lui, Về trên bảy núi ngùi ngùi thương dân. Thầy trò chẳng nại tấm thân, Rảo khắp non Tần bận nữa thử coi”.(SG, Q.1: tt.714-717)
(1) CHIN MOUNTAIN: According to the Patriarch Buddha of the Western Peace's oracles, Seven Mountains located in Chau Doc, An Giang Province, near the Vietnam-Cambodian border is called Chin Hill.
In Vol I Oracles, Master the Prophet affirmed:
After half a day, we reverse the vessel,
Back to Seven Mounts, we pity the people.
Master and disciples don’t complain,
We rove again around the Chin mountain."
(pp. 714-717)