Cả kêu dân-chúng hỡi ôi!

Sao không thức tỉnh việc đời gần bên.

Khổ đà đi đến như tên,

Rán lo tu niệm tìm nền vinh-hoa.

Vinh này của Đức Phật-Bà,

Của Ông Phật-Tổ ban mà cho dân.

Tu cho nhàn toại tấm thân,

Đừng làm tàn-ác xa lần Tiên bang.

Hát kêu bớ kẻ giàu sang,

Rán lo làm phước làm doan mới là. [810]

Đến lâm cảnh khổ có Ta,

Với lịnh Phật Bà cứu vớt giùm cho.

Tu hành phải rán trì mò,

Gặp Lão Đưa Đò đừng có khinh-khi.

Dạy rồi Thầy Tớ liền đi,

Biên-Hòa đến đó vậy thì xem qua.

Đến đây dạy-dỗ gần xa,

Khuyên trong bá tánh vậy mà tỉnh tâm.

Ngày nay gặp Bạn Tri-Âm,

Rán mà trì chí đặng tầm huyền-cơ. [820]

Tân-An dạy dỗ kịp giờ,

Chẳng dám chần chờ đi thẳng Tây-Ninh.

Tới đây vừa lúc bình minh,

Điên ra sức giảng mặc tình nghe không.

Giảng rồi Dầu-Một thẳng xông,

Thiềng-thị giáp vòng thứ chót là đây.

Thương dân giảng dạy dẫy-đầy,

Rảo khắp tối ngày chẳng có nghỉ chơn.

Nhiều người hung ác quá chừng,

Không biết đời khổ lo mừng lo vui. [830]

Nhắc ra dạ nọ nào nguôi,

Từ đây Lục-Tỉnh đui cùi thiếu chi.

Nói mà trong dạ sầu-bi,

Bá-gia chậm chậm khinh-khi Điên nầy.

Đừng ham nói nọ nói nầy,

Lặng yên coi thử Điên nầy là ai.

Cảm thương Ông Lão Bán Khoai,

Vì yêu dân-chúng chẳng nài nắng mưa.

Câu nầy nhắc chuyện năm xưa,

Khuyên trong trần-hạ hãy chừa lòng tham. [840]

Khùng thời quê ngụ núi Sam,

Còn Điên chẳng có chùa am dưới nầy.

Vua Nghiêu xưa mở đất cày,

Ngày nay nhường lại cảnh nầy cho Điên.

Xuống trần dạy-dỗ huyên-thiên,

Dạy rồi thì lại thảm-phiền nhiều hơn.

Cầu xin Phật-Tổ ra ơn,

Lời Điên khuyên nhủ như đờn Bá-Nha.

Thị-thiềng khắp hết gần xa,

Từ đây sắp đến quê nhà Điên đi. [850]

Đừng thấy ngu dại mà khi,

Thầy thì Huệ-Lựu, Tớ thì Huệ-Tâm.

Đời cùng còn chẳng mấy năm,

Khắp trong các nước thây nằm bằng non.

Cha thì chẳng thấy mặt con,

Vợ thì chồng chẳng được còn tại gia.

Khuyên trong lê-thứ trẻ già,

Tu hành hiền đức Phật mà cứu cho.

Ấy là quí-báu thơm-tho,

Đừng ham gây-gổ nhỏ to làm gì. [860]

Con thì ăn ở nhu-mì,

Học theo luân-lý kính vì mẹ cha.

Sau này sấu bắt hùm tha,

Xử người tàn-bạo vậy mà tại đây.

Đời xưa quả-báo thì chầy,

Đời nay quả-báo một giây nhãn tiền.

Dương-trần phải rán làm hiền,

Đừng trọng bạc tiền bỏ nghĩa bỏ nhân.

Người hung phải sửa cái thân,

Từ đây có kẻ Du-Thần xét soi. [870]

Chuyện người chớ móc chớ moi,

Hãy treo gương thiện mà soi lấy mình.

Ai thương ai ghét mặc tình,

Phận mình cứ giữ tâm mình cho ngay.

Điên đây vưng lịnh Phương Tây,

Hầu hạ bên Thầy đặng cứu bá-gia.

Thấy đời lòng dạ tây-tà,

Cứ theo chế nhạo cười mà người Điên.

Ngồi buồn kể chuyện huyên-thiên,

Chẳng có ham tiền cũng bị ghét vơ. [880]

Viết cho bá-tánh ít tờ,

Đi làm ruộng rẫy bỏ hờ theo xem.

Thương người nghèo khổ lấm-lem,

Thấy cảnh sung-sướng nó thèm quá tay.

Ai mà biết đặng ngày mai,

Ngày nay yên-tịnh ngày mai thảm-sầu.

Từ rày gặp cảnh buồn rầu,

Cho người tàn-bạo cứng đầu khinh-khi.

Dương-trần nay đáng sầu-bi,

Nên Điên mới nói chuyện ni tỏ tường. [890]

Đêm ngày tưởng Phật cho thường,

Phải rán lo-lường kim-chỉ từ đây.

Thương đời Điên mới tỏ bày,

Dạy trong trần-hạ ngày rày rán nghe.

Đừng khi nhà lá chòi tre,

Nhà săng cột lớn bù-xè hay ăn.

Lúc này Điên mắc lăng-xăng,

Dương trần biết đặng đạo-hằng mới thôi.

Chẳng ham cúng kiếng chè xôi,

Phật Trời chẳng muốn điều tồi ấy đâu. [900]

Muốn cho dân hiểu Đạo-mầu,

Chớ không có muốn chùa lầu cho cao.

Bao nhiêu cũng biết vàng thau,

Dạy khôn trần-thế chớ nào dạy ngu.

Sáng ngày con chó sủa tru,

Chừng heo cắn ổ hiềm thù mới yên.

Đừng ham giành-giựt của tiền,

Người hung hay gọi kẻ hiền rằng ngu.

Nay Điên chỉ rõ đường tu,

Ấy là đủ việc tài bù cho dân.

Thôi thôi nói riết dần lân,

Tới đây cũng lần ngừng lại bút nghiên. [912]

I appeal aloud to the whole people!

Why not to wake up to the ominous world?

Calamities descend as swiftly as arrows,

Try to practice in the search of a bonanza.

This grace is granted by Lord Lady Buddha,

And Lord Patriarch Buddha to the populace.

Practice for your own deliverance,

Don’t be cruel so you can see the Fairyland.

I sing to appeal to those who are affluent,

For giving alms, that is your obligation.

When you’re in peril, you can call me upon,

By the Lady Buddha’s order, I help you out.

Practice requires endurance as a devout,

Seeing him, don’t take old Ferryman lightly.

After teaching, Master and disciples leave,

I reach Bien Hoa for a glance.

Here I teach people, close and distant,

Urging them to stay mindful and conscient.

Nowadays you meet your Bosom Friends, 

Persist to discover the mystery of nature.

I go to Tan An for a punctual lecture,

Then, in a hurry, I head for Tây Ninh.

I’ve just arrived here in the early morning,

Try to teach, whether or not they listen.

Afterwards, to Dầu Một, back I hasten,

Here is the last leg of our urban journey.

Our teaching teems with people’s empathy,

I keep wandering from dawn to nightfall.

Many people are too cruel and brutal,

They frolick without knowing their peril.

That said, I never feel tranquil,

Hereafter Six-Provinces has the disabled many.

While speaking, our hearts are in deep agony,

Think carefully before belittling this Crazy.

Don’t be so ravenous as to say this or that,

Calmly ponder who this Crazy must be.

The old Potato Peddler is worth a pity,

For your sake, he exerted himself a lot.

This verse reminisces an anecdote,

The worldly should renounce your greed.

Mad’s hometown is at Mt. Sam,

While Crazy have no pagoda down here.

King Yao used to deforest this land,

Today He has ceded it to this crazy man,

Down the world, I don’t cease to preach.

Having taught, I feel worse distress,

I pray for the Patriarch Buddha to bless.

Crazy give advice like Boya played music.

Having traveled across all the public,

Crazy go home from now on.

Don’t take lightly the seeming moron,

Master is Hue Luu, the disciple Hue Tam.

Doomsday won’t be in a few year frame,

All over, corpses will pile up like mountains.

The fathers won’t see their children,

Wives won’t see their husbands at home.

OId and young, remember this outcome.

The virtuous will be saved by Buddha,

This is the jewel of scented aroma,

Don’t cling to quarreling and gossiping.

As children, you should be well-behaving,

Learn morals and revere your parents.

Crocs and tigers will later draggle,

The brute will be judged right on this ground.

The old day’s karma takes time to turn out,

Today’s one happens within a second.

Every one must try to be a good person,

Don’t place money over righteousness.

The brute must cultivate virtuousness,

From now on, Patrol Gods will be surveiling.

Others’ private lives are not for digging,

Look yourself up in a noble mirror.

Whether some don’t act in your favor,

Keep righteousnous as your obligation.

Crazy obey the Western Paradise’s direction.

Serving the Master to salvage the sentients,

I see those who are heretic charlatans.

Who just cling to teasings about Crazy,

Sadly sitting, I tell stories incessantly.

I are hated though I have no greed,

I write a few pages for people to read,

They can take with them to the farm in case.

I love the poor muddied from feet to face,

Who covet affluence as they see.

No one knows what their future should be,

Today is calmness, tomorrow is sadness.

From now on, they will meet a distress,

The brute, the stubborn and scornful.

The worldly now are sorrowful,

Therefore, Crazy expound this incident.

Day and night, think of Buddha so often,

Be thrifty and frugal from now on.

By compassion, Crazy expound,

You should ever listen to this teaching.

Don’t demean the thatched hut living,

Expensive houses often are worm-eaten.

Crazy are too occupied at the present,

Till the worldly understand Permanence.

I don’t want sweet, sticky rice liturgy,

The Supreme Being need no such banality.

The Lords want you to learn the Noble Path,

Not wishing for lofty smart pagodas.

So far you know how to sort gold from brass,

I teach you how to be wise, not dull.

At dawn, the dog howls,

When the pig bites its pen, hostilities end.

Don’t for monies and riches contend,

The brute tend to libel the good foolish.

As Crazy clearly instruct how to practice,

This recompense for you will suffice.

That’s it. I’ve been so far rambling,

Up to here, I cease my writing.

END OFTHE POEM 

unsplash